De klok gaat terug en dat voel je
Zodra de klok eind oktober een uur teruggaat, lijkt het alsof we “extra slaap” krijgen. Maar veel mensen merken juist het tegenovergestelde: vermoeidheid, een dip in concentratie en moeite met opstaan.
Volgens chronobioloog Roelof Hut (Rijksuniversiteit Groningen) is dat logisch: de verschuiving verstoort onze biologische klok, het interne ritme dat bepaalt wanneer we ons slaperig of energiek voelen. Hut legt uit dat de wintertijd overigens beter aansluit bij ons natuurlijke dag- en nachtritme dan de zomertijd, maar dat elke verschuiving tijdelijk ontregeling veroorzaakt(1).
Een artikel in Trouw bevestigt dit: de overgang naar wintertijd is voor de meeste mensen milder dan die naar zomertijd, maar het lichaam heeft toch enkele dagen nodig om zich aan te passen (2)
Wat koffie doet met je biologische klok
Wanneer je ritme even zoek is, kan koffie helpen om je energieniveau en alertheid te herstellen.
De cafeïne in koffie blokkeert de aanmaak van adenosine, een stof die je slaperig maakt. Daardoor voel je je scherper en wakkerder, precies wat je nodig hebt in de donkere ochtenden van de wintertijd.
Maar: het moment waarop je koffie drinkt, maakt uit.
Volgens Nederlandse onderzoekers is koffie drinken direct na het opstaan minder effectief, omdat je lichaam dan nog hoge niveaus van het stresshormoon cortisol aanmaakt. Dat hormoon zorgt er van nature voor dat je wakker wordt. Koffie werkt beter zo’n 30 tot 60 minuten later, als je cortisol daalt (3).
Zo maak je de overgang makkelijker
Wil jij de overgang naar de wintertijd soepel laten verlopen?
Met deze tips houd je je energie en slaapkwaliteit op peil:
-
Wakker? Wacht even met koffie.
Drink je eerste kopje ongeveer 30–60 minuten na het opstaan, als je natuurlijke energie wat inzakt. Dan werkt cafeïne het best.
-
Kies voor vers gebrande koffiebonen.
Versheid zorgt voor een rijkere smaak én meer antioxidanten die je alertheid ondersteunen.
Start je dag met de Grano Intenso: vol, krachtig en perfect voor een espresso –
of kies de Grano Dulce voor een zachtere, romige cappuccino-ervaring.
-
Laat licht binnen.
Daglicht helpt je biologische klok zich opnieuw af te stemmen. Combineer je eerste kop koffie met een korte ochtendwandeling of open direct je gordijnen.
-
Vermijd late cafeïne.
Drink na 15:00 uur liever geen koffie meer, zodat je ’s avonds makkelijker in slaap valt.
-
Gebruik koffie als anker.
Maak van je koffiemoment een vaste gewoonte, het ritueel van malen, ruiken en genieten helpt je hersenen een consistent ritme te behouden.
De wetenschap achter je winterkopje
Hoewel de klokverandering klein lijkt, is de impact op je lichaam merkbaar.
Koffie kan daarin een positieve rol spelen, niet alleen als energieboost, maar als onderdeel van een bewuste routine.
Met de juiste timing, vers gebrande bonen en een beetje aandacht voor je biologische klok, kun je het beste uit die donkere ochtenden halen. Zo wordt je kop koffie niet zomaar een gewoonte, maar een natuurlijk hulpmiddel om de wintertijd fris te starten.
Probeer het zelf
Ervaar het verschil van écht verse koffie deze winter.
Of je nu kiest voor de krachtige Intenso, de romige Dulce of de subtiel zoete Brasil Yellow Bourbon, bij GranoKoffie vind je de smaak die past bij jouw ritme.
Bronnen:
- BNNVARA (2023) – Weg met de zomertijd, de wintertijd past het beste bij onze biologische klok
- Trouw (2023) – Van zomer- naar wintertijd is beter dan andersom
- HP/De Tijd (2022) – Waarom ’s ochtends koffie drinken niet goed voor u is